Het multilateraal instrument:
het belangrijkste belastingverdrag ter wereld?

België en 70 andere landen tekenden op 7 juni 2017 het zogenaamde “multilateraal  instrument” (“MLI”), wat zorgt voor een aanpassing van de belastingverdragen van de ondertekenaars.

Waarover gaat het?

Als reactie op de recente fiscale schandalen (Luxleaks, Panama Papers, Google, Amazon, enz.) werkte de OESO een actieplan uit dat de uitholling van belastinggrondslagen en kunstmatige winstverschuivingen moet tegengaan (het zogenaamde BEPS (“Base Erosion and Profit Shifting”) actieplan.

Sommige bedrijven zijn (of waren) specifiek op zoek naar achterpoortjes in dubbelbelastingverdragen om een dubbele niet-belasting te realiseren. Het type voorbeeld is de “PPL” (of Profit Participating Loan): de intrest van winstdelende leningen is in België aftrekbaar, terwijl ze in Luxemburg als een onbelast dividend kan worden beschouwd waardoor het bedrijf noch in België, noch in Luxemburg belasting betaald.

Om deze actiepunten hard te maken is het nodig dat landen bepaalde wijzigingen in hun belastingverdragen implementeren.  Als je weet dat het ongeveer 12 jaar geduurd heeft vooraleer Nederland en de Verenigde Staten een akkoord over een nieuw belastingverdrag bereikten, was het noodzakelijk een betere en snellere manier te vinden om belastingverdragen aan te passen.

Op 7 juni 2017 hebben een 70-tal landen gelijktijdig het Multilateral Convention to Implement Tax Treaty Related Measures to Prevent BEPS of kortweg “MLI” ondertekend. Middels het MLI kunnen betrokken landen hun belastingverdragen op efficiënte en tijdbesparende wijze aanpassen.  Het MLI zal een effect hebben op meer dan 3 000 belastingverdragen wereldwijd, en zo minstens 30 jaar onderhandeling besparen.

Waarom?

Het doel van het MLI is het “automatiseren” van de implementatie van de BEPS bepalingen in bestaande dubbelbelastingverdragen, maar slechts in die gevallen waarin de beide verdragsstaten de gevraagde amendering dan wel de aanpassing zoals opgenomen in het MLI aanvaarden.

Hoe gebeurt dit?

Het MLI bevat een aantal bepalingen (minimum standards) die moeten ingevoerd worden (bv. anti-misbruikregels).

De resterende artikelen van het MLI zijn slechts “aanbevelingen”.  Deze aanbevelingen dienen niet verplicht opgenomen te worden in de bestaande dubbelbelastingverdragen (”DBV”).  Het gaat o.m. om:

• hybride entiteiten;
• dubbel inwonerschap van rechtspersonen;
• methodes ter vermijding van dubbele belasting inzake dividendtransacties;
• meerwaarde op aandelen van onroerend-goedvennootschappen;
• antimisbruikbepaling voor vaste inrichtingen gevestigd in derde landen;  en
• maatregelen ter bestrijding van de ontwijking van het statuut van vaste inrichting.

Het feit dat België het MLI ondertekent betekent niet dat alle Belgische DBV automatisch aangepast worden.  Hiervoor geldt de regel van symmetrie, dit wil zeggen dat een bepaling in een DBV pas gewijzigd zal worden indien beide partijen deze bepaling hebben opgenomen in het MLI.

VS doen niet mee

De VS zijn geen partij bij het MLI omdat zij vrezen dat het MLI tot hogere niet Amerikaanse belasting zal leiden.  Daar de VS een “credit” systeem kennen, d.w.z. dat de buitenlandse belasting verrekend kan worden met de Amerikaanse belasting, zijn zij niet happig op extra buitenlandse belasting.  De Amerikaanse fiscus was dan ook niet echt blij met de 13 miljard EUR boete uitgesproken door de Europese Commissie voor Apple.

België wijzigt een 100-tal DBV

België kiest ervoor om 98 DBV te wijzigen.  Bepaalde DBV zijn niet in de Belgische lijst opgenomen, zoals Duitsland.

Ratificatie en inwerkingtreding

MLI heeft pas uitwerking voor België wanneer het MLI door de verschillende parlementen in België geratificeerd wordt. V oor wat de andere landen betreft is het MLI slechts van toepassing indien het andere land partij is bij het MLI, het andere land het MLI geratificeerd heeft en in de mate dat er overeenstemming bestaat in verband met de gekozen opties.  De inwerkingtreding gebeurt in principe de eerste dag volgend op een periode van 3 maanden na de laatste ratificering van de betreffende MLI. Voor de DBV leidt dit tot het volgende:

• bronheffingen: 1 januari volgend op het jaar van inwerkingtreding;
• andere belastingen: 6 maanden na het eerste belastbaar tijdperk.

Doet u internationaal zaken, dan heeft u er alle belang bij om ontwikkelingen van het MLI goed bij te houden en op te volgen.

Frank De Langhe – Hans Decleir

Gepubliceerd in VOKA – Ondernemers Oost-Vlaanderen, editie 10, 1 december 2017